Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2008

Πεινα.............

Μετά τη Βαβυλώνα..., ... τη Νινευή και τα Σόδομα, η Αμερική υποχρεώνεται τώρα κι αυτή να ζήσει με τα ερείπιά της. Η αυτοκρατορία της αντέχει ακόμη, αλλά η δόξα της έχει παρέλθει: «sic transit gloria mundi». Ένα κύμα... ... απολύσεων και αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων στέλνει εκατομμύρια Αμερικανούς πολίτες στους πάγκους με τα συσσίτια και στις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας. «Οι άνθρωποι καταφεύγουν στα κουπόνια για τρόφιμα επειδή χάνουν τις δουλειές τους ή επειδή μειώνεται ο μισθός τους», λέει στην εφημερίδα «Χέραλντ Τρίμπιουν» η Στέισι Ντιν, διευθύντρια του προγράμματος διανομής κουπονιών. Σε δεκατέσσερις αμερικανικές πολιτείες, οι αιτήσεις για κουπόνια έχουν φτάσει σε ύψη ρεκόρ από τον περασμένο Δεκέμβριο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Μίσιγκαν, όπου ένας στους οκτώ πολίτες ζει σήμερα με κουπόνια για τρόφιμα. «Ο αριθμός τους έχει διπλασιαστεί από το 2000», λέει η Μορίν Σόρμπετ, εκπρόσωπος των τοπικών κοινωνικών υπηρεσιών. Η κυβερνήτης... ... της πολιτείας του Μίσιγκαν Τζένιφερ Γκράνχολμ έκανε την περασμένη εβδομάδα κάτι που εκατομμύρια συμπολίτες της είναι αναγκασμένοι να κάνουν όλο τον χρόνο: έζησε επτά μέρες παίρνοντας τρόφιμα μόνο με κουπόνια. Αυτή και άλλοι τριακόσιοι μεγαλόσχημοι υποσχέθηκαν να φάνε για μια εβδομάδα ό,τι ακριβώς τρώνε και οι άλλοι συμπολίτες τους που ζουν μόνο με κουπόνια, έτσι, για να δείξουν πόσο πολύ τους συμπονούνε. Ανάμεσα στους τριακόσιους ήταν και στελέχη της Τζένεραλ Μότορς και της Φορντ, που ωστόσο με τις αποφάσεις τους έχουν βρεθεί στον δρόμο δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στην αυτοκινητοβιομη- χανία του Μίσιγκαν. Μια εβδομάδα ήταν αυτή. Πάει, πέρασε. Από σήμερα θα ξαναρχίσουν να τρώνε παντεσπάνι, αλλά η πείνα θα παραμείνει μια θλιβερή πραγματικότητα για εκατομμύρια Αμερικανούς, που ο αριθμός τους αυξάνεται ολοένα. Τον περασμένο Ιούλιο, 29 εκατομμύρια Αμερικανοί επιζούσαν με κουπόνια για τρόφιμα- ένα εκατομμύριο περισσότεροι από όσο τον προηγούμενο μήνα. Με την κατάρρευση των μετοχών, τις κατασχέσεις υποθηκευμένων σπιτιών και τις απολύσεις που έφερε η οικονομική κρίση, είναι ζήτημα ημερών ο αριθμός των πεινασμένων Αμερικανών να ξεπεράσει το ιστορικό ρεκόρ των 29,8 εκατομμυρίων, που είχε σημειωθεί μετά τον καταστροφικό κυκλώνα Κατρίνα. Στη μητρόπολη του καπιταλισμού, σύμφωνα με την Τράπεζα Τροφίμων της Νέας Υόρκης, 1,8 εκατομμύρια κάτοικοι της πόλης- δηλαδή περίπου ένας στους δέκα Νεοϋορκέζους- ζουν με συσσίτια και κουπόνια. Τα δύο τρίτα από αυτούς είναι γυναίκες, γράφει η τοπική εφημερίδα «Ντέιλι Νιους». Και πολλοί από αυτούς ανήκαν κάποτε στη μεσαία τάξη. Τώρα περιμένουν στα συσσίτια, σχηματίζοντας ουρές που θυμίζουν τις μέρες της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης (τις παρακολουθούσε τότε επιχαίροντας η αμερικανική αυτοκρατορία). Κάθε 2,9 δευτερόλεπτα... ... ένας άνθρωπος πεθαίνει στον κόσμο από πείνα. Αν χρειαστήκατε πέντε λεπτά για να διαβάσετε αυτό το κομμάτι, περίπου 100 άνθρωποι πέθαναν ώσπου να αποτελειώσετε την ανάγνωση. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί πως ανάμεσά τους έμελλε να βρεθούν κάποτε και κάποιοι από την άλλοτε κραταιά καπιταλιστική αυτοκρατορία;

Τα παιδιά της κρίσης

Στεγαστικά δάνεια, μικροκαταθέσεις, καταναλωτική εξουθένωση. Αν αυτές είναι οι συντεταγμένες της κρίσης, τότε μπορεί και να τη σκαπουλάρουμε. Όσο για την πνευματική μας τροφή, ε, δεν θα πεινάσουμε κιόλας, με όλα αυτά τα αδιάβαστα βιβλία στη βιβλιοθήκη και τα βουναλάκια από DVD που τα είχα να εκτελούν χρέη σου βερ για να ακουμπάω τον καφέ μου. Κοιτάζω τις κρεμάστρες και ήδη τα ρούχα μού φαίνονται πολλά. Όσο λιγότερες αλλαξιές έχει το άγχος τόσο το καλύτερο. Στο κάτω κάτω, καιρός να αναμετρηθούμε μαζί του και να πάψουμε να παίζουμε το παιχνίδι των μεταμφιέσεων. Ίσα ίσα, αυτό το μπαλ μασκέ είναι που μου κόβει τα πόδια. Τι θα γίνει, λέω, όταν η αναδουλειά κηρύξει παύση στα σατουρνάλια που τόσο καλά μας έχουν βολέψει; Και δεν μιλώ για τα λίγα golden boys, αλλά για τις ορδές τα μυρμηγκάκια του ίδιου συστήματος. Νεαροί δημοσιοσχετίστες, ευφορικοί πωλητές, βοηθοί μαρκετίστες, εκκολαπτόμενοι διαφημιστές, ντίλερς αχρήστων υπηρεσιών με ολίγα αγγλικά και θέα στο Facebook. Τους συναντώ σε επαγγελματικά ταξίδια και τους κλαίει η ψυχή μου. Παιδιά των επτακοσίων ευρώ, εθισμένα στις εταιρικές παροχές, που στο σπίτι τρώνε σουβλάκια αλλά στη γύρα το παίζουν γκουρμέ και δοκιμαστές κρασιών. Μια γενιά ολόκληρη εκπαιδευμένη στο εταιρικό αυτοκίνητο, στην εταιρική γκαρνταρόμπα, στα εταιρικά ταξιδάκια, στην εταιρική ντόλτσε βίτα, στην εταιρική ταυτότητα, θα προσγειωθεί στη μιζέρια και στη στέρηση. Κυρίες και κύριοι και αγαπητά μου παιδιά, το εταιρικό μας διαβατήριο έληξε. Μόνοι μας τώρα.

Η κάθαρση

Μην ξυπνάτε παρακαλώ αυτό το δύσκολο αίσθημα δικαιοσύνης που τρομάζουμε να κοιμίσουμε μέσα μας. Ξαφνικά σηκώνει λαίμαργα κεφάλι και περιμένει χαιρέκακα την τιμωρία των αεριτζήδων, των golden boys και όλων αυτών των μυθιστορηματικών νεόπλουτων που ποτέ δεν κατάλαβε σε τι οφείλουν τον ενοχλητικό τους πλούτο. Α, παίρνει εκδίκηση ο σοσιαλισμός, λένε μερικοί, α, επιστροφή στο κράτος, και α, τίποτα δεν θα είναι πια ίδιο! Και προσδοκά ικανοποίηση αυτό το νυσταγμένο αίσθημα δικαιοσύνης που δεν έχει και τόσο σχέση με την πραγματικότητα, αφού σαν τη μαγεμένη βασιλοπούλα κοιμόταν εκατό χρόνια και δεν παρακολούθησε τις αλλαγές του κόσμου γύρω του. Ψυχραιμία, τα golden boys δεν τιμωρήθηκαν, απλώς σε μερικά δόθηκε ένα golden αλεξίπτωτο για να προσγειωθούν στον καινούργιο κόσμο, όπου οι υπηρεσίες τους μπορεί και να μη χρειάζονται, αλλά αυτό είναι όλο, μάλλον. Δεν θα τα στείλουν σε στρατόπεδο αναμόρφωσης να τα κάνουν λιγότερο κυνικά και πιο κοινωνικά, να μάθουν να σέβονται τη χήρα και το ορφανό, όχι. Ίσως σε μεγάλη άδεια μετ΄ αποδοχών, διότι αποδοχές για όσους κυκλοφορούν στη σωστή περιοχή πάντα υπάρχουν, όσο κι αν υποφέρει το αίσθημα δικαιοσύνης που λέγαμε. Ας το ξανακοιμίσουμε τρυφερά το καημένο, γιατί μπορεί να εμφανιστούν νέα βάσανα. Εκεί στη χρυσή άδεια μετ΄ αποδοχών δεν ξέρεις τι θα σκεφτούν τα εν λόγω μπόις, τι θα επινοήσουν για να ξαναγυρίσουν. Την επιστροφή στις αγνές αρχές του σοσιαλισμού μάλλον δεν θα τις χρειαστούν πάντως, εκτός κι αν είναι να φτιάξουν μεταξύ άλλων κανένα συγκινητικό δεκάρικο για να συγκινήσουν τα πλήθη. Χρειάζονται τα πλήθη, τις οικονομίες και την ευπιστία τους, τις ανάγκες και τις ελπίδες τους, και φαίνεται ότι όλα αυτά είναι πάντα δυνατότερα από το αίσθημα της δικαιοσύνης.