Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2008

Δικαιώματα των ασθενών και ανθρωπιά

Σε κάθε επαφή μου με τα νοσοκομεία, καταγράφω πάντα δύο κατηγορίες αρρώστων: Τους φοβισμένους, που δεν τολμούν να ρωτήσουν ή να ζητήσουν κάτι. Και τους επιθετικούς, που σε κάθε πρόβλημα απειλούν «να φέρουν τα κανάλια». Σκέπτομαι ότι και στις δύο περιπτώσεις, η συμπεριφορά ίσως να οφείλεται στην ανασφάλειά τους, τη συναίσθηση ότι είναι το αδύναμο μέλος της σχέσης γιατρού- ασθενούς. Και αναρωτιέμαι μήπως, εάν οι ασθενείς γνώριζαν καλύτερα τα δικαιώματά τους, άλλαζε κάτι γι΄ αυτούς. Εκείνα τα δικαιώματα που όταν πρωτοκαθιερώθηκαν επίσημα και στην Ελλάδα, πανηγυρίζαμε σαν να ήταν κάτι επαναστατικό. Ξέρει, για παράδειγμα, ο Έλληνας ότι έχει δικαίωμα να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία αφορά την ασθένειά του, τη θεραπεία και την εξέλιξή της χωρίς να αισθάνεται ότι ο γιατρός τού κάνει χάρη; Γνωρίζει ότι μπορεί να ζητήσει ελεύθερα όχι μόνο δεύτερη ιατρική γνώμη, αλλά και όσες γνώμες άλλων ειδικών επιθυμεί χωρίς να αισθάνεται άβολα προς τον θεράποντα γιατρό; Ότι εάν απευθυνθεί σε γιατρούς του ιδιωτικού τομέα, δικαιούται να πληροφορηθεί εκ των προτέρων και χωρίς καμία ντροπή την οικονομική επιβάρυνσή του; Κάποιοι αντικρούουν ότι οι ασθενείς δεν έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις, τις οποίες δεν τηρούν. Και εάν τύχει κανείς σε επισκεπτήριο ελληνικού νοσοκομείου, με την οχλοβοή και τον συνωστισμό των συγγενών μέσα στα δωμάτια, θα καταλάβει τι εννοούν. Μάλλον λοιπόν ασθενείς και γιατροί πρέπει να «επανεκπαιδευθούν», για να βρεθούν κάπου στη μέση. Από την άλλη, οι γνώσεις και μόνο αρκούν; Ένα πρόσφατο περιστατικό με έκανε να το ξανασκεφθώ. Μια αξιόλογη νέα γυναίκα, ιστορικός της τέχνης με πολλές διακρίσεις, χρειάστηκε να επισκεφθεί γνωστό ογκολόγο της Αθήνας, περίπου συνομήλικό της. Μου περιέγραψε σοκαρισμένηως πολύ τραυματική εμπειρία- τον παγερό και αγενή τρόπο με τον οποίο την αντιμετώπισε σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της ζωής της. Μου είπε ότι την απέτρεψε η στάση του να ζητήσει την ενημέρωση που επιζητούσε με πάθος. Φυσικά, αποτάθηκε αλλού. Δεν είναι τελικά μόνο η νομοθεσία, η μόρφωση, η γενιά. Είναι- και θα είναι πάντα- η ανθρωπιά...

Φορολογικοί και άλλοι παράδεισοι

Ψάχνοντας έναν τρόπο να πληρώνει λιγότερους φόρους, κάποιος αγρίως φορολογούμενος πολίτης πριν από μερικά χρόνια, είχε ανακαλύψει το εξής: υπήρχε κάποιο μοναστήρι, όχι στον Άθω, εδώ κοντά στην Αθήνα, το οποίο του χάρισε μια απόδειξη για δωρεά που δεν είχε κάνει. Τουλάχιστον όχι τόσο μεγάλη όσο έλεγε η απόδειξη, μόνο το 10% του ποσού είχε δώσει. Καθώς όμως το ποσό της δωρεάς εκπίπτει από το εισόδημα, βρέθηκε πολύ κερδισμένος. Μιλάμε για ποσά ελάχιστα μπροστά στο κρατικό πάρε- δώσε, αλλά καταλαβαίνει κανείς ότι οι κομπίνες από το Άγιον Όρος δεν είναι κάτι διεστραμμένα εγκληματικό που σκέφτηκε ένας άρρωστος εγκέφαλος, αλλά ένα είδος μεταπτυχιακού στην επιστήμη που έχει αναπτυχθεί σε πολλά μοναστήρια. Γενναιόδωρο το μοναστήρι, βοήθησε τον πλησίον να γλιτώσει λίγους φόρους, αφού το ίδιο δεν πληρώνει καθόλου. Αφορολόγητα όλα, κέρδη, έσοδα, μισθοί, εισφορές, ό,τι έχει να κάνει με την επίσημη θρησκεία. Διαβάζουμε για φορολογικούς παραδείσους που λυμαίνονται τον συσσωρευμένο πλούτο του κόσμου ενώ τον δικό μας δεν τον έχουν πάρει χαμπάρι διεθνώς. Μοναστήρια, παπάδες, αυτόνομες περιοχές, όλα αυτά μόνο οι πολύ υψηλά ιστάμενοι τα ήξεραν, κι ακόμα κι εμείς, που τα τρέφουμε με το αίμα μας, δεν θέλουμε να τα σκεφτόμαστε. Τώρα τα βάζουν όλοι με τον Εφραίμ και ζητάνε κάθαρση, αλλά όσο το ελληνικό κράτος προσφέρει στην Εκκλησία τον παράδεισο επί της γης, όταν απαλλάσσει πλήρως από κάθε φόρο τα εισοδήματά της, και πληρώνει τους μισθούς του προσωπικού της, δεν ζητάει για τίποτα ούτε ΦΠΑ, είναι μεγάλος ο πειρασμός να τον γευτούν οι θρησκευόμενοι τον επίγειο παράδεισο και να αναπτύξουν τις τέχνες που εμπνέει. Για να σώσει τις ψυχές τους πρέπει το κράτος να χωρίσει τα τσανάκια του και να τους φορολογήσει κανονικά.