Ρουτίνα πολιτικής βίας

Τετάρτη βράδυ παρακολούθησα στη Νομική τις ομιλίες των Μανδραβέλη, Ψυχογιού, Δαφέρμου, με θέμα την πολιτική βία. Το αμφιθέατρο ήταν γεμάτο φοιτητές, μόνο τρεις θα πρέπει να ήμασταν οι μεγαλύτεροι, σαν τη μύγα μες στο γάλα. Την ώρα της συζήτησης με το ακροατήριο μπήκε μέσα μια παρέα, τριαντάρηδες- σαραντάρηδες, μαυροντυμένοι, πολύ επιθετικοί, άρχισαν να βρίζουν τους ομιλητές, πήραν το μικρόφωνο, κάτι διάβαζαν που δεν ακούγαμε, πετούσαν απειλές. Οι φοιτητές τούς κάλεσαν στην αρχή να πάρουν μέρος στη συζήτηση, ύστερα τους αποδοκίμασαν ξεκάθαρα. Ένα παιδί τυφλό ούρλιαζε «γιατί το κάνετε αυτό;». Έφυγαν αφού πέταξαν αυγά στον Μανδραβέλη, που ήταν ο κυρίως στόχος τους.

Μετά τη θεωρία περί πολιτικής βίας, η πράξη...Φύγαμε κι εμείς, ακροατήριο και ομιλητές, όχι χωρίς φόβο μέχρι να βρεθούμε σε μέρος ουδέτερο.

Αλλά ποιο είναι το ουδέτερο μέρος; Στα Εξάρχεια σίγουρα όχι. Εκεί είχαν πετάξει αυγά στη Σώτη Τριανταφύλλου.

Αλλά και στη στοά Αρσακείου πριν από λίγες μέρες δεν είχε γίνει παρόμοια επίθεση στον Γκουρογιάννη που παρουσίαζε το βιβλίο του; Πού μπορεί να μιλάει ασφαλής ένας άνθρωπος που περνάει τη ζωή του προσπαθώντας να σκέφτεται, που μοχθεί να γράφει και να εκφράζεται, στην πόλη αυτή με τα άσυλα και τα στέκια των φασιστοειδών; Πρέπει να έχει ιδιότητες ηρωικές για να μπορεί κάποιος να εκθέτει τις ιδέες του δημόσια, αν ξεφεύγουν λίγο από τα στερεότυπα; Αυτό είναι που θέλουμε από την πνευματική ζωή στη χώρα μας; Να λουφάξει; Αυτό θέλουμε από τους αυτούς τους ανθρώπους; Να το βουλώσουν απαξάπαντες; Η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα, οι παρουσιάσεις βιβλίων θα είναι διαγωνισμός απειλών και φόβου; Ώς πότε θα το ανεχόμαστε αυτό ως πολίτες;

Πότε θα θυμώσουμε; Πότε θα γίνει εκείνη η διαδήλωση για το «φτάνει πια» στην τρομοκρατία;

Πείτε μας κι εμάς το μυστικό σας

Oι κάτοχοι μεγάλης ακίνητης περιουσίας δεν δέχονται να πληρώσουν φόρο για την περιουσία τους, οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν δέχονται τεκμήρια για να φορολογηθούν και γενικά κανείς δεν δέχεται ότι υπάρχει λόγος να στερηθεί για το καλό της Οικονομίας, η οποία πάει κατά διαόλου.

Δεν πά΄ να φοβερίζουν Τρισέ και Αλμούνια. Ποιοι είναι αυτοί, τους ξέραμε και πέρσι; Δεν πά΄ να λέει ο Προβόπουλος ότι χρεοκοπούμε, οι ΠΑΜίτες κλείνουν τον δρόμο, τα σωματεία εμμένουν στις απόψεις τους, οι συνδικαλιστές είναι ανένδοτοι, οι υπάλληλοι δεν ακούν τους υπουργούς που τους διοικούν και όλοι κρατάνε τα μετερίζια τους μαχητικά και αποφασιστικά. Κάτι θα ξέρουν όλοι αυτοί και δεν μας το λένε, φαίνεται. Κάτι που πρέπει να το μάθουμε κι εμείς για να μην έχουμε άλλη αγωνία και αϋπνίες μήπως η χώρα μας πτωχεύσει, μήπως ρεζιλευτούμε διεθνώς και ευρωπαϊκώς. Γιατί να πιστεύουμε τους υπουργούς και τους οικονομολόγους, γιατί δεν πιάνουμε το μήνυμα των αδέκαστων, αλύγιστων, ακλόνητων διεκδικητών που απαιτούν και απαιτούν και ξανααπαιτούν με τόση άνεση και θάρρος;

Μήπως έχουμε ενσωματώσει στη συνείδησή μας την απλή πραγματικότητα που ζει ο κάθε μισθωτός, ότι δεν μπορεί να φοροδιαφύγει, και νομίζουμε ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε μακριά από τις υποδομές του κράτους ή χωρίς την αξιοπρέπεια της χώρας, μήπως όλα αυτά είναι μια ψυχική μετάλλαξη που υποστήκαμε με τα χρόνια; Δηλαδή οι μισθωτοί- συνταξιούχοι και γενικώς οι μη φοροδιαφεύγοντες, μήπως έχουμε αποβλακωθεί, μήπως δεν βλέπουμε κάτι που όλοι οι άλλοι βλέπουν; Τι μυστικό ξέρουν αυτοί και δεν τους νοιάζει και συνεχίζουν να απαιτούν χωρίς να βλάπτεται το εγώ τους, να μας το πουν κι εμάς να ηρεμήσουμε λίγο;

Δεν θα μας πνίξουν τα πτυχία

Λοιπόν μην ανησυχείτε, δεν είναι και τόσο πολλοί οι πτυχιούχοι στην Ελλάδα τελικά. Άδικα σας πιάνει πανικός, ότι το πτυχίο σας θα χαθεί μέσα σε μια θάλασσα πτυχίων. Τελευταία στην Ευρώπη έρχεται η Ελλάδα, θα το είδατε φαντάζομαι. Και δεν την έκαναν την έρευνα τίποτα φιλόλογοι, οικονομολόγοι την έκαναν για να προτείνουν μέτρα παραγωγικότη- τας. Αν και παίρνει αξιοπρεπή χρήματα, το ελληνικό Πανεπιστήμιο έχει σχετικά πολλούς φοιτητές ανά καθηγητή, οι απόφοιτοι είναι οι λιγότεροι στην Ευρώπη, μόνο έξι πτυχιούχους κάθε χίλιους κατοίκους διαθέτουμε, ηρεμήστε. Δεν θα μας πλημμυρίσουν τα πτυχία πριν ανέβει έναν πόντο η θάλασσα. Λάθος η εντύπωση ότι παραπάνω άνθρωποι παίρνουν παραπάνω πτυχία από όσα χρειάζεται κι ότι η διάχυση της μόρφωσης θα μας οδηγήσει σε οικονομικό αδιέξοδο. Ακόμα στην άλλη πλευρά του λόφου βρισκόμαστε, δόξα τω Θεώ. Δεν μας απειλεί ούτε η υπερβολική μόρφωση ούτε οι υπερβολικά μορφωμένοι. Ίσως να μας απειλεί ακριβώς το αντίθετο. Και μιλώντας για μόρφωση ουσιαστική, που θα μπορούσε να δίνεται από το σχολείο, η έρευνα συμπεραίνει πως η κακή ποιότητα της Δευτεροβάθμιας κάνει και την Τριτοβάθμια να πιάνει πάτο στην αξιολόγηση. Όσο για το πόσο δημιουργικά ζει το προσωπικό των ΑΕΙ, επίσης δεν υπάρχει λόγος άγχους.

Λίγες οι δημοσιεύσεις, μικρή η αναπαραγωγή τους.

Μπορείτε να πάψετε να αισθάνεστε σαν προσωπική απειλή το πτυχίο του πλησίον σας και το μεταπτυχιακό του. Αν αριστεύει στις Πανελλήνιες υπάρχει πάντα η ελπίδα να τα παρατήσει στη διάρκεια των σπουδών. Έχουμε τον χαμηλότερο δείκτη αποφοίτησης. Αν πάλι συνεχίζει να προκόβει, υπομονή, τον περιμένει η απογοήτευση της μεταπτυχιακής Οδύσσειας. Μέχρι να φτάσουμε στην εποχή που θα ανθούν τα γράμματα και η επιστήμη, πού θα πάει, θα έχει γεράσει...

Η τιμή και το χρήμα του 10

Μα πώς είναι δυνατόν να περνάει στο Πανεπιστήμιο ένα παιδί που δεν παίρνει τη βάση; Ακόμα δεν καταργήθηκε αυτή η φοβερή μεταρρύθμιση της Ν.Δ. κι έχουν ξεσηκωθεί, ποιοι;

Άνθρωποι που πιστεύουν στη μόρφωση υποθέτει κανείς, και προσβάλλονται όταν στα ΤΕΙ Τεχνολογίας Τροφίμων, στα ΑΕΙ Γαλλικής Φιλολογίας περνάνε φοιτητές που δεν πήραν ούτε 10. Όμως το σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια δεν χτίστηκε με το ποιος θα πάρει τη βάση, αλλά με το πόσοι χωράνε στις Σχολές. Στις περιζήτητες Σχολές. Εκεί πέφτει ο ανταγωνισμός και το χρήμα, για ιδιαίτερα, φροντιστήρια, ιδιωτικά σχολεία, εξ απαλών ονύχων. Στα χιλιοστά κρίνονται οι θέσεις σε Ιατρικές, Νομικές, Πολυτεχνεία, όλα αυτά τα πανάκριβα «δωρεάν». Το 10 στα 20 με αυτές τις συνθήκες δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση. Μπορεί να είναι κάποιος ταλέντο, μπορεί να είναι επιμελής, αν δεν μπει στο σύστημα φροντιστηρίων, αν μένει ας πούμε σε χωριό, αν δεν έχουν χρήματα οι γονείς του, αν δεν μπορεί να παπαγαλίσει, αν δεν είναι σπασίκλας, όχι απλώς επιμελής, σπασίκλας αποφασισμένος να αποστηθίσει πράγματα που θα ξεχάσει την επόμενη μέρα, δεν το παίρνει το 10.

Αυτή είναι η κατάσταση, χρήμα, πολύ χρήμα και κόπος χωρίς ουσία πέφτουν στη χοάνη των Εισαγωγικών, χρόνια χάνονται στο Λύκειο, καταστρέφονται ταλέντα. Οι γονείς προλαβαίνουν να το ψυλλιαστούν παρακολουθώντας τα παιδιά τους. Οι καθηγητές το έχουν ίσως συνηθίσει, αν και τους βλέπεις να παλεύουν με την κατάθλιψη. Άλλοι όμως, άνθρωποι που πιστεύουν στη μόρφωση, δεν θέλουν να το δουν. Δεν αντέχεται τόσο πικρή αλήθεια, οπότε τι να κάνουν, τα βάζουν με τη βάση του 10, όπως κρύβεται κανείς πίσω από το δάχτυλό του, για να μη δει αυτό που δεν θέλει να παραδεχτεί.

Ακριβή, βρώμικη και αναίσθητη

Κάποτε ήταν το καμάρι μας αυτές οι λιακάδες. Δηλαδή μέχρι και πέρσι κάπως ξέφευγες από τη χειμωνιάτικη απαίτηση για συγκέντρωση δυνάμεων και σοβαρότητα και εργασία και δράση, κι όλα αυτά τα σκοτεινά. Με τη λιακάδα ξεκίναγες μια βόλτα στην Ερμού, στην Αρεοπαγίτου, στο Μοναστηράκι, χανόσουν για λίγο, ξεχνιόσουν πολύ.

Αυτό το φθινόπωρο η Αθήνα σου βγάζει τη γλώσσα μέσα από ένα είδος παραιτημένης απελπισίας. Σαν ζητιάνα είναι, σαν αλήτισσα ξεδοντιασμένη που γελάει με το χάλι της, και πιο πολύ απ΄ όλα μάλλον οι ζητιάνοι την εκφράζουν που την έχουν πλημμυρίσει.

Υπακούν βέβαια κι αυτοί στους νόμους προσφοράς και ζήτησης, αν δεν είχαν πελατεία θα έφευγαν, αλλά μαζεύονται, ο κόσμος μέσα στην κατάθλιψη τους δίνει λεφτά μπας και γλιτώσει από τη μιζέρια γενικώς.

Όμως η μιζέρια πυκνώνει, η βρώμα στους δημόσιους χώρους φαίνεται κάτι αθεράπευτο πια, έχει προχωρήσει κι έχει σκληρύνει σαν πουρί όχι μόνο στα κενά του πλακόστρωτου αλλά και στης ψυχής μας τα κενά που δύσκολα τα ανακαλύπτεις.

Αυτή η πόλη με τον πιο ακριβό εμπορικό δρόμο, με τις τόσο μεγάλες επενδύσεις στο κέντρο, με τα διατηρητέα της και τα νέα της φιλόδοξα και επεκτατικά σχέδια, δεν αντέχεται με τίποτα. Πρέπει να είσαι διαρκώς μέσα σε ένα αυτοκίνητο, να τη βλέπεις από το τζάμι, να μην τολμήσεις να βάλεις το πόδι στο έδαφός της το παρατημένο. Αυτό κάνουν όλοι οι άνθρωποι με λόγο και γραφίδες, δεν περπατάνε να βλέπουν πόσο πολύ σκουπίδι ανέχεται ο δήμος της, έτσι δεν έχουν πρόβλημα, γιατί μετά πώς θα μπορούσαν να είναι ευγενικοί με τον κύριο Κακλαμάνη και τους αντιδημάρχους στις κοσμικές συναντήσεις; Κι εμείς την επόμενη φορά καβάλα στο αυτοκίνητο θα πάμε και έξω από δω...

Ο δήμος κάνει έκκληση

O δήμος κάνει έκκληση στους δημότες να μην αφήνουν τις σακούλες τους με τα απορρίμματα στους κάδους, έχουν απεργίες στη χωματερή. Μάλιστα. Πόσα χρόνια την ακούτε αυτή την έκκληση κάθε τόσο; Πόσες δεκαετίες η ίδια έκκληση, πόσοι δήμαρχοι έχουν περάσει;

Ακόμα δεν τέλειωσε η Γιορτή Ανακύκλωσης στο Σύνταγμα, ο δήμος κάνει έκκληση.

Ακόμα δεν μάζεψε το Σπίτι της Ανακύκλωσης, μια παράγκα με πλαστικοποιημένη τη φωτογραφία μιας Σουηδέζας μέσα σε μαργαρίτες, δεν βρήκε καιρό να την ανακυκλώσει, κάνει έκκληση. Μπορεί να είναι και Πολωνέζα η ξανθιά στη φωτογραφία. Έχει λόγους να χαμογελά και να κυλιέται στις μαργαρίτες, γιατί στον τόπο της θα μπορεί να βάζει σε χωριστές σακούλες τα πλαστικά, σε χωριστές τα γυαλιά, σε χωριστές τα χαρτιά, σε άλλες τα αποφάγια και να τα βγάζει έξω συγκεκριμένες μέρες, πράγμα για το οποίο εμείς εδώ ακόμα δεν θεωρηθήκαμε ώριμοι. Όμως αυτή δεν έχει τη χαρά της έκκλησης. Ξέρεις τι είναι να σου κάνουν έκκληση από το ραδιόφωνο πρωινιάτικο, ο κύριος δήμαρχος αυτοπροσώπως, τι τιμή, να ασχολείται με τα σκουπίδια σου; Να παραδέχεται ότι τρία χρόνια μετά που πήρε τη δημαρχία, είκοσι τρία χρόνια που βγάζει δημάρχους η παράταξή του, κι άλλα είκοσι δύο από τότε που απόκτησε ραδιοσταθμό να μας καλλιεργεί, και δεν ξέρω πόσα εκατομμύρια ευρώ και δισ. δραχμές μετά που έχει εισπράξει για να αλλάξει το σύστημα με τα σκουπίδια και πόσα εκατομμύρια ευρώ πρόστιμο στην Ε.Ε. που δεν το κάνει, να παραδέχεται λοιπόν πως άλλο δεν μπορεί να κάνει με τα σκουπίδια παρά εκκλήσεις σε μας;

Μεγάλη ανάταση. Βγάζουμε τη σακούλα στον βρωμερό σωρό με βαθιά απόλαυση, της δίνουμε και μια κλωτσιά να πάει ψηλά και ευφραίνεται η ταπεινότης μας...

Λέξεις, λεξούλες, φοβισμένες

ΚΑΤΙ ΕΧΟΥΝ πάθει οι λέξεις τελευταία, κυκλοφορούν όλες σε υποκοριστική εκδοχή, φορούν το μίνι τους. Η αρχή έγινε με τις τιμές των πολυτελών αντικειμένων στα μαγαζιά, όσο πιο ακριβά ήταν τόσο πιο γλυκούλικα. Η τιμούλα της φουστίτσας είναι στα... έμπαινε και το «στα» μπροστά, όπως λέμε στα όρη στα βουνά και στα άγρια τα δάση, εκεί που θα βγείτε για σαφάρι θα δείτε την τιμούλα της φουστίτσας μαζί με άλλα άγρια θηρία. Ή μάλλον θηριάκια. Κι ύστερα επεκτάθηκε η ζούγκλα του υποκοριστικού, χαμογελαστή και γλυκούλα, επί παντός επιστητού.

Από την Α΄ Δημοτικού αποφοίτησε, άφησε τα παιδάκια και φοριέται στους ενηλίκους, έκανε τα πόδια ποδαράκια, τα γόνατα γονατάκια, ανεβαίνει ακάθεκτη στα κεφάλια και τα σφίγγει, τα στρίβει, τα ζουλάει, να τα κάνει σώνει και καλά κεφαλάκια. Πας να ψωνίσεις και ξεχνάς ποιος είσαι εσύ και ποια η οικογενειακή σου κατάσταση. Το παιδί μέσα σου ένα τίποτα θέλει να ξυπνήσει. Με τόσα μπλουζάκια, παλτουδάκια, καλτσάκια κ.λπ. χάνεις τον μπούσουλα και την αυτοσυνείδηση σε χρόνο μηδέν. Πάνε και τα ευρουλάκια χαρούμενα, εξαφανίζονται, να παίξουν κι αυτά στην παιδική χαρά. Πας στον γιατρό και σου τα κάνει όλα μικρούλια και ασήμαντα, σε ξανακάνει παιδί μόνο με τις τρυφερές του λεξούλες. Και γερός να είχες μπει, βγαίνεις ζαλισμένος από τα μεγέθη. Πας στη γυμναστική και γίνεσαι ξανά έξι χρονών, απορείς πώς φοράς ακόμα σαράντα νούμερο παπούτσι, και γιατί το σώμα σου δεν υπακούει σε αυτήν την πανδαισία μικρούλικων μελών; Νέοι και νέες κυρίως χρησιμοποιούν αυτήν τη μέθοδο, ίσως επειδή δεν θέλουν να μεγαλώσουν και νομίζουν ότι θα τρυφερέψει για το χατίρι τους ο κόσμος αν του απευθύνονται με υποκοριστικά. Αμάν βρε παιδιά, μη μας καταδικάζετε στον παλιμπαιδισμό από τώρα, τρομάξαμε να ωριμάσουμε!

Κρύα σπίτια, ζεστή καρδιά

Όταν πιάνουν τα κρύα ονειρεύομαι τη Σουηδία. Δεν έχω πάει ακόμα, αλλά ξέρω ότι πολλοί Σουηδοί ονειρεύονται την Ελλάδα. Ο καθένας ονειρεύεται αυτό που του λείπει στη ζωή. Οι Σουηδοί ονειρεύονται ζεστά καλοκαίρια και χειμώνες ήπιους. Εγώ ονειρεύομαι ζεστά σπίτια σε χειμώνες ό,τι να ΄ναι. Αλλά θα είναι κρύοι φαντάζομαι. Δεν θα την πιάσει τη Σουηδία το θερμοκήπιο ακόμα.

Και να την πιάσει, είναι τόσο καλά οργανωμένη για το κρύο που θα αργήσει να φτάσει στην ελληνική κατάσταση. Εδώ που κάνει ζέστη πάντα. Ακόμα και με 10 βαθμούς Κελσίου κάνει ζέστη. Στο τρένο ανάβουν αιρ κοντίσιον, γιατί κάνει ζέστη. Στα μαγαζιά ανάβουν αιρ κοντίσιον, γιατί έχει ήλιο έξω. Στο σπίτι δεν ανάβουν καλοριφέρ, γιατί κάνει ζέστη. Ο μέσος όρος θερμοκρασίας μάς κατατάσσει στις ζεστές και ήπιες χώρες, οπότε κάνε υπομονή. Μα κρυώνω! Δεν έχει τώρα μέσο όρο, χειμώνιασε! Τουρτουρίζω!

Δεν μπορώ να βγω από το κρεβάτι! Υπομονή, χειμώνας είναι, θα περάσει! Μα πλήρωσα τόσα λεφτά για πετρέλαιο! Δεν πειράζει, τα χρειαζόμαστε για ώρα ανάγκης. Φόρα ένα θερμαντικό φανελάκι. Από αυτά που είναι για σκιέρ, ζεστά και λεπτά. Ρόμπα χοντρή. Παντόφλες με σκυλάκια. Ο κύριος του ισογείου ζεσταίνεται, παραπονιέται. Είναι απόστρατος αξιωματικός, δεν σηκώνει πολλά πολλά.

Πρέπει να μάθουμε να ζούμε σαν νεοσύλλεκτοι, με κακουχίες. Μειώνεται και η θητεία τώρα, πώς θα εξασκηθούμε στις στερήσεις, όταν γίνει πόλεμος; Τρέξε πάνω- κάτω στον διάδρομο.

Τρέχω πάνω- κάτω και ονειρεύομαι τη Σουηδία, σπίτια με υποδαπέδια θέρμανση, καλές μονώσεις, σοφές οικολογικές λύσεις.

Θα βρω έναν αφελή Σουηδό που θα νομίζει ότι στην Ελλάδα κάνει ζέστη, να ανταλλάξουμε έναν χειμώνα. Εκείνος θα έρθει εδώ να δει τι εστί βερίκοκο, εγώ θα πάω εκεί να ζεσταθεί το κοκαλάκι μου.