«Κανονική» ή «ασθενής χώρα»;

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ και ιδιαίτερα μετά το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα της περιόδου 1996-2004, πολλοί είχαμε θεωρήσει ότι η Ελλάδα έτεινε να γίνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Μια χώρα που είχε κλείσει τις μεγάλες ιστορικές εκκρεμότητες και τραύματα, που είχε ξεπεράσει τις καταστάσεις του διάχυτου φόβου, ανασφάλειας, αβεβαιότητας, πολιτικών διώξεων (που όσοι τις ζήσαμε ως απτή πραγματικότητα και όχι από τη θαλπωρή της μεσαίας τάξης ξέρουμε τι πράγματι σημαίνουν). Μια χώρα που είχε κατακτήσει τη δημοκρατική σταθερότητα, θεσμούς και διαδικασίες, που είχε απαντήσει στο υπαρξιακό ερώτημα του «πού ανήκει, στη Δύση ή την Ανατολή» με την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια χώρα ευρωπαϊκή δηλαδή, με κάποιες μη αμφισβητούμενες σταθερές αλλά και πολλά προβλήματα και αναζητήσεις, όπως οι υπόλοιπες χώρες της «παλαιάς Ευρώπης». Μια χώρα κάτι, ας πούμε, σαν τη... Δανία του Βορρά στον Μεσογειακό Νότο. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν έγινε «κανονική» ευρωπαϊκή χώρα. Και, ακόμη χειρότερα, είναι ζήτημα εάν τελικά θέλει να γίνει. Η Ελλάδα ξαναπεριγράφεται ως η χώρα «ασθενής της Ευρώπης» μετά τα τελευταία γεγονότα και την αναταραχή που είναι εντελώς ακατανόητη για την Ευρώπη (γιατί βεβαίως αυτό που συνέβη πριν από λίγα χρόνια σε κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες- Παρίσι κ.λπ.- δεν έχει καμία σχέση με την ελληνική παθογένεια). Και δεν έχει γίνει κανονική ευρωπαϊκή χώρα γιατί πρώτα απ΄ όλα αμφισβητούνται ορισμένες αυτονόητες σταθερές. Δεν μπορεί να γίνει κανονική ευρωπαϊκή χώρα γιατί, μεταξύ άλλων, ένα σημαντικό μέρος τής (καλλιτεχνικής/ επικοινωνιακής) διανόησης διαπνέεται από επαναστατικό οίστρο δεκάτου ενάτου αιώνα, θέλει κατακλυσμιαίες ανατροπές, φαίνεται ότι λυπάται βαθύτατα για την εξέλιξη της ιστορίας και το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι στην Ευρώπη και όχι κάπου στη... Μ. Ανατολή ή ακόμη πιο πέρα. Μια διανόηση που φλυαρεί ακατάπαυστα για «οράματα», «δίκαια», «ρήξεις», «εναλλακτικές επιλογές» χωρίς να λέγει ουσιαστικά τίποτα, αλλά ταυτόχρονα όμως εμποδίζει οποιαδήποτε προσπάθεια για ουσιαστική αλλαγή, εκσυγχρονισμό, μεταρρύθμιση. Είναι όμως η διανόηση που κυριαρχεί και λειτουργεί ως διαμορφωτής απόψεων και αντιλήψεων (opinion leader). Είναι η διανόηση που «γνωρίζει την τιμή όλων των πραγμάτων αλλά την αξία κανενός...».

Μind the gap - Προσοχή στο διάκενο

O ένας μπαίνει, ο άλλος βγαίνει. Ο τρίτος περιμένει στον πάγκο μήπως μπει αλλαγή και σπάνε τα νεύρα του που δεν χτυπάει το τηλέφωνο. Ούτε το κινητό ούτε το σταθερό και έχει πάρει και κάτι κιλά από τις γιορτές και πώς θα τα ρίξει τώρα. Όλη τη μέρα προχτές ανασχηματιζόμασταν. Αυτοί δηλαδή, όχι εμείς. Αλλά σε έναν ανασχηματισμό όλους μπορεί τους πάρει η μπάλα. Και να μην έχει δώσει το πέναλτι και ο άλλος... Από νωρίς- τι νωρίς; Από μέρες να λες- είχαν αρχίσει τις ασφαλείς πληροφορίες. Πλήρης χάρτης μετακινήσεων προσώπων, με όλο το σχετικό παρασκήνιο. Βασικά παρασκήνιο. Γιατί τι είναι ένας ανασχηματισμός χωρίς παρασκήνιο; Μακαρόνια χωρίς σάλτσα. Τη σάλτσα τη ζητάει το θέμα. Διάλογοι τύπου πολιτικού θρίλερ και West Wing εντυπώσεων στο άπλετο φως. Λέμε τώρα, μη βάζετε και το χέρι σας στη φωτιά. Μου ΄πες, σου ΄πα: Σε ευχαριστώ για τη συνεργασία.- Σε πήρα αλλά μιλούσες.- Είσαι η ελπίδα μας.- Μην το παίρνεις κατάκαρδα αδελφέ.- Βασικά, ένεκα των περιστάσεων, αλλιώς εγώ εσένα εμπιστεύομαι.- Σου πάει το υπουργείο, λες και το ΄φτιαξαν πάνω σου.Άντε και σε καλή μεριά. Και στη συνέχεια σε γκρο πλαν μικρές συγκινητικές/ αγωνιστικές/ διαχρονικές/ τυπικές και εξωτικές δηλώσεις, στολισμένες από συναντήσεις στον διάδρομο (παρασκήνιο, δώσε κι άλλο παρασκήνιο) και άντε έξω απ΄ την πόρτα. Εκεί στην πόρτα αυτός που φεύγει θα το ρίξει το βλέμμα το κακό, ο άλλος που μπαίνει θα ανταποδώσει, μεθαύριο αγκαλιές- φιλιά, για την Ελλάδα ρε γαμώτο. Ας έδινε το πέναλτι ο διαιτητής όμως... Και μετά- ίσως και τώρα, αυτή τη στιγμή- έρχεται το d j vu. Αυτό το «το έχω ξαναδεί το έργο». Μόνο μια φορά; Κοντεύει να λειώσει η κόπια από τις επαναλήψεις. Μέχρι τον επόμενο ανασχηματισμό, μείνετε ήσυχοι. Σιγά μην αλλάξει κάτι. Η μπάλα έχει φύγει στην κερκίδα, παίκτες, αλλαγές, μεταγραφές κόβουν βόλτες στο γκαζόν. Οπότε, έχουμε και λέμε σταθερά- όπως η φωνή από το μεγάφωνο- σε όσους μπαίνουν και βγαίνουν: Προσοχή στο διάκενο- mind the gap. Πολλοί την έχουν πάθει.

Κομπόστα για ελέφαντες

Αργά αγοράστηκε, αργά στολίστηκε, αργά φωτίστηκε, κι ακόμα πιο αργά στέκεται υπομονετικά περιμένοντας να ξεστολιστεί το καημένο το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας. Είναι παράξενο αυτό που μας έτυχε φέτος, πιο ανθεκτικό από ποτέ. Δεν ρίχνει τις βελόνες, κι ενώ οι γιορτές πέρασαν συνεχίζει να σηκώνει τα στολίδια περήφανα, προβάλλει ισχυρά τα πράσινά του φύλλα. Μας βρήκε στο σπίτι πιο κουρασμένους από κάθε χρονιά, ανόρεχτους και σκοτεινούς, αποτραβηγμένους, σκορπισμένους και λιγότερο ανυπόμονους να γιορτάσουμε, να αγοράσουμε δώρα, να δοκιμάσουμε μελομακάρονα. Αλλά όσο εμείς γίναμε μπλαζέ τόσο αυτό μας βγήκε ορεξάτο, επίμονο, με τα κλαριά στο ύψος τους να μην έχουν λυγίσει από το βάρος στολιδιών και συμβολισμών. Δεν θα αποσυρθεί μόνο του, αυτό είναι σίγουρο, θα κάνει δύσκολη τη διαδικασία της αποκαθήλωσης έτσι θαλερό που βγήκε. Τσιμπάει περισσότερο σε κάθε προσπάθεια να το απογυμνώσεις, τραβώντας τα καλώδια σε πετυχαίνει στο πρόσωπο, ξεκρεμώντας τα παιχνίδια σε πετυχαίνει στο μυαλό έτσι καθώς τινάζεται κι ακόμα θροΐζει και βγάζει μυρωδιά δάσους που δεν εξαντλήθηκε τελείως στο διαμέρισμα τόσες μέρες. Οδυνηρά θυμίζει την τελευταία βόλτα στην Πάρνηθα, τα καμένα και τα απεριποίητα άκαυτα, τις ώρες που δεν τη χάρηκες όσο θα ήθελες, την παρελθούσα και τη μελλοντική στέρηση από δέντρα, όλες τις φορές που τα επιθύμησες από μια εικόνα ή ένα μακρινό τοπίο και δεν ικανοποίησες την επιθυμία. Σαν ένα κομμάτι άγριου δάσους το μετέφερες που θα εξημερωνόταν, αλλά δεν τα κατάφερες, ακόμα είναι άγριο το δάσος και μακρινό, ας κρατάς τώρα τελειωμένο το δέντρο. Θα μπορούσε να γίνει τροφή ελεφάντων, διάβασα. Ο Δήμος Αθηναίων προσφέρει απλώς ένα φορτηγό που περνά και τα μαζεύει για κομποστοποίηση, αλλά δεν δίνει στους ελέφαντες την κομπόστα. Θα ήταν παρηγοριά μεγάλη.